เกษตรฯ ชี้แจงมาตรการส่งออกมังคุดผลสดไปญี่ปุ่นย้ำ! ไม่ยกเลิก “วิธีอบไอน้ำ” หลังผู้ประกอบการเข้าใจคลาดเคลื่อน

     นายเศรษฐเกียรติกระจ่างวงษ์รองปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เปิดเผยว่า ตามที่ได้มีสื่อมวลชนนำเสนอข่าว“ผู้ส่งออกมังคุดจันทบุรีบี้รัฐถกญี่ปุ่นแก้กฎ-แตก1 ลูกทิ้งยกลอต”ปรากฏว่ามีผู้ประกอบการบางส่วนมีความเข้าใจที่คลาดเคลื่อนเกี่ยวกับมาตรการการส่งออกมังคุดผลสดไปประเทศญี่ปุ่นว่ามาตรการอบไอน้ำถูกยกเลิกนั้น

     กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ โดย สำนักงานที่ปรึกษาการเกษตรต่างประเทศประจำกรุงโตเกียว (สปษ. โตเกียว) ขอชี้แจงว่าผู้ประกอบการยังสามารถเลือกใช้ได้ทั้ง 2 วิธีในการส่งออก ซึ่งปัจจุบันกระทรวงเกษตรป่าไม้และประมงญี่ปุ่น (MAFF) อนุญาตให้นำเข้ามังคุดผลสดจากประเทศไทยได้ 2 วิธี ได้แก่ 1) มังคุดผลสดที่ผ่านมาตรการอบไอน้ำ(VHT) และ 2) การควบคุมระบบ (System Approach) หรือวิธีไม่ต้องอบไอน้ำโดยเกษตรกรหรือผู้ประกอบการสามารถเลือกใช้วิธีที่สะดวกได้ตามความเหมาะสม โดยมีรายละเอียด ดังนี้

      วิธีที่ 1 การอบไอน้ำ (VHT) โรงอบไอน้ำและโรงคัดบรรจุจะต้องขึ้นทะเบียน มังคุดจะต้องผ่านการอบไอน้ำเพื่อกำจัดแมลงวันผลไม้Bactrocera dorsalis Species Complex เจ้าหน้าที่กรมวิชาการเกษตรตรวจเพื่อการส่งออก และกระทรวงเกษตรฯ ญี่ปุ่นจะส่งเจ้าหน้าที่มาตรวจประเมินระบบปีละ 1 ครั้ง ข้อดีของวิธีนี้ ได้แก่ ผู้ประกอบการมีความชำนาญ สามารถดำเนินการได้คราวละปริมาณมากๆ

      วิธีที่ 2 การควบคุมระบบ (System Approach) หรือวิธีไม่ต้องอบไอน้ำแต่ต้องคัดเฉพาะผลที่ไม่มีรอยเสียหายซึ่งกำหนดว่าหากตรวจพบรอยเสียหายหรือพบแมลงวันผลไม้สินค้าจะถูกทำลายทั้งล็อตการนำเข้าทั้งนี้ในขั้นตอนการเจรจากรมวิชาการเกษตรเสนอเพียงมาตรการเมื่อตรวจพบแมลงวันผลไม้เท่านั้นแต่ทางกระทรวงเกษตรฯ ญี่ปุ่นระบุให้เพิ่มมาตรการเมื่อตรวจพบรอยเสียหายณด่านนำเข้าด้วยจึงจะอนุญาตให้ใช้มาตรการทางเลือกใหม่ (ไม่ต้องอบไอน้ำ)ข้อดีของวิธีนี้ได้แก่ผลมังคุดที่ไม่ผ่านการอบไอน้ำสามารถเก็บรักษาได้นานขึ้นประหยัดค่าใช้จ่ายในการอบไอน้ำแต่มีข้อจำกัดหากตรวจพบรอยเสียหายทางการญี่ปุ่นจะไม่อนุญาตให้นำเข้าทั้งล็อต

      ทั้งนี้ หากผู้ประกอบการสนใจใช้มาตรการไม่ต้องอบไอน้ำ จำเป็นต้องปรับวิธีการดำเนินการโดยเฉพาะขั้นตอนการทำความสะอาดผลมังคุดคัดบรรจุและการออกแบบบรรจุภัณฑ์ให้สอดคล้องกับเงื่อนไขเพื่อป้องกันการถูกสั่งทำลายทั้งล็อตเมื่อสินค้าส่งถึงประเทศญี่ปุ่น อย่างไรก็ตาม ในระยะกลาง - ระยะยาว กรมวิชาการเกษตรอาจพิจารณารวบรวมข้อมูล (จำนวนเคสส่งออกจริงสักระยะหนึ่ง) ที่พิสูจน์ให้เห็นว่ามาตรการควบคุมของฝ่ายไทยเพียงพอและไม่ส่งผลให้เกิดความเสี่ยงในการบุกรุกของแมลงวันผลไม้เข้าสู่ประเทศญี่ปุ่นเพื่อใช้ประกอบการเจรจาขอลดความรุนแรงของมาตรการเมื่อตรวจพบรอยเสียหายณประเทศญี่ปุ่นต่อไ ป สำหรับผู้ประกอบการ เกษตรกรที่สนใจ สามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ กลุ่มงานกําจัดศัตรูพืชกักกันกลุ่มวิจัยการกักกันพืชสำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืชกรมวิชาการเกษตร

     ทั้งนี้ ในปี 2565 (มกราคม - ธันวาคม 2565) ไทยส่งออกมังคุดไปญี่ปุ่นรวม 82 ตันญี่ปุ่นจัดเป็นตลาดที่มีความสำคัญเป็นลำดับที่ 8 มีสัดส่วนร้อยละ 0.1 ของมูลค่าการส่งออกมังคุดทั้งหมดรองจากประเทศจีนฮ่องกงเวียดนามเกาหลีใต้มาเลเซียสหรัฐอเมริกาและสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ตามลำดับ